بررسی آخرین وضعیت نیروگاه‌های حرارتی در کشور؛
ایران جزو ۱۰ تولید کننده برتر برق حرارتی در دنیا/ هدف‌گذاری برای رسیدن به راندمان ۴۵ درصدی با احداث بخش بخار نیروگاه‌ها
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی گفت: بررسی ظرفیت نصب شده نیروگا‌های حرارتی در دنیا نشان می‌دهد کشورهای چین و آمریکا به ترتیب در رده‌های اول و دوم و کشور ایران در رده نهم تولید برق حرارتی دنیا قرار گرفته است.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، ایرج نگارش در کارگاه آموزشی استانداردهای جهانی تولید برق حرارتی و استفاده از آن در نسل جدید نیروگاه‌های کشور که در حاشیه نوزدهمین نمایشگاه بین المللی صنعت برق برگزار شد، با اشاره به اینکه سال گذشته بیش از ۹۲ درصد تولید برق کشور توسط نیروگاه‌های حرارتی صورت گرفته است، بیان کرد: در سال ۹۷ حدود ۲۸۷ میلیارد کیلووات ساعت نیروی برق حرارتی تولید شده است.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی کل ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های جهان را ۶۶۲۸ گیگاوات برشمرد و افزود: گفت: نیروگاه‌های حرارتی در این زمینه با ظرفیتی به میزان چهار هزار گیگاوات ساعت سهمی معادل ۶۱ درصد ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.
وی ادامه داد: در کشور ایران نیز نیروگاه‌های حرارتی با بیش از ۶۶ هزار مگاوات حدود ۸۰ درصد ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های کشور را به خود اختصاص می‌دهند که از میزان حدود ۲۳ درصد مربوط به نیروگاه‌های بخار، حدود ۳۷٫۸ درصد نیروگاه‌های گازی و حدود ۳۸٫۴ درصد نیروگاه‌های سیکل ترکیبی هستند.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی به بررسی راندمان عملی متوسط نیروگاه‌های حرارتی کشور در سال گذشته اشاره کرد و گفت: راندمان نیروگاه‌های بخار ۳۷ درصد، راندمان نیروگاه‌های گازی بین ۳۰ تا ۳۳ درصد و راندمان نیروگاه‌های سیکل ترکیبی ۴۴ تا ۴۵ درصد است.
بررسی راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۱۵ هزار مگاوات مگاوات نیروگاه گازی قابل تبدیل به سیکل ترکیبی با متوسط راندمان ۳۲ درصد فعالیت می کنند، گفت: با احداث هفت هزار و ۵۰۰ مگاوات بخش بخار و تبدیل آن به سیکل ترکیبی، راندمان نهایی این واحدها به حدود ۴۵ درصد و متوسط راندمان تولید برق حرارتی کشور به ۴۲ درصد افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: همچنین با توجه به عدم نیاز واحدهای بخار سیکل ترکیبی به مصرف سوخت اضافی، احداث این واحدها سالانه ۱۲ میلیارد مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف گاز به همراه خواهد داشت.
بررسی قدمت نیروگاه های حرارتی کشور
نگارش در ادامه با تاکید بر اینکه به طور متوسط عمر مفید نیروگاه های حرارتی ۳۰ سال بوده و هزینه احداث هر کیلووات نیروگاه سیکل ترکیبی حدود ۶۰۰ یورو است، افزود: هم اکنون ۴۲ هزار و ۷۲۹ مگاوات نیروگاه حرارتی با عمر کم‌تر از ۲۰ سال، بیست هزار و ۹۶ مگاوات با عمر بین ۲۰ تا ۴۰ سال و سه هزار و ۴۶۶ مگاوات نیروگاه با عمر بالای ۴۰ سال در کشور وجود دارد.
استانداردهای نیروگاه‌های حرارتی
وی در ادامه در مورد استانداردهای نیروگاه‌های حرارتی توضیح داد: تجهیزات جزایر اصلی یک نیروگاه به دلیل حساسیت بالا، تحت استانداردهای بین‌المللی و سخت گیرانه‌ای طراحی و ساخته می‌شوند و سازندگان ملزم به رعایت این استانداردها هستند. همین محدودیت ها و الزامات باعث می‌شود که شرکت‌های سازنده صنایع نیروگاهی بویژه در حوزه جزایر اصلی نیروگاهی نسبتاً محدود بوده و از این رو هر شرکتی توان دستیابی به دانش فنی طراحی و ساخت این تجهیزات را ندارد.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی ادامه داد: یکی از اجزای اصلی نیروگاه‌های حرارتی، توربین مورد استفاده است که طراحی و ساخت آن نیازمند دستیابی به دانش فنی بالا در این زمینه می‌باشد و در نتیجه تنها شرکت‌های محدودی در جهان وجود دارند که قابلیت تولید توربین‌های گاز و بخار را با کلاس های مختلف دارند که از جمله این شرکت‌ها می توان به Siemens، Ansaldo Energia، Mitsubishi،GE ، گروه مپنا و… اشاره کرد.
نگارش با بیان اینکه در حال حاضر تولید توربین‌های گازی کلاس E و بلوک سیکل ترکیبی مربوطه در کشور توسط شرکت مپنا بومی‌سازی شده است، توضیح داد: این توربین که پایه اولیه آن توربین‌های V94.2 شرکت زیمنس آلمان است، نسخه اولیه آن با توان خروجی ۱۵۷ مگاوات و بازده ۳۴٫۴ درصد ارائه و دانش فنی مربوط به طراحی و ساخت آن در داخل کشور بومی‌سازی شد. پس از دستیابی به دانش ساخت این توربین‌ها در داخل کشور، شرکت مپنا با ایجاد تغییراتی در طراحی این توربین توانست نسخه‌های جدیدتر آن را با توان و بازده بالاتر نیز تولید کند.
وی افزود: ارتقای توربین‌های کلاس E در سه نسخه و به نامهای MAP2+، MAP2A و MAP2B انجام گرفته است که به ترتیب دارای توان خروجی ۱۶۶، ۱۷۰ و ۱۸۵ مگاوات در شرایط ایزو است. همانطور که مشخص است در آخرین نسخه از این خانواده، ارتقای تجهیزات به کار رفته در توربین باعث افزایش حدود ۲۸ مگاوات در توان خروجی و افزایش دو درصد در راندمان توربین نسبت به نسخه اولیه این توربین‌ها با توان خروجی ۱۵۷ مگاوات شده است.
توربین‌های گاز راندمان بالا در ایران
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در ادامه در مورد توربین‌های گاز راندمان بالا در ایران اظهار کرد: با توجه به اسناد بالادستی و تکالیف قانونی، شرکت تولید نیروی برق حرارتی درصدد افزایش راندمان نیروگاه‌های کشور به منظور کاهش سوخت مصرفی است، به همین منظور در قراردادهای جدید به سمت استفاده از این توربین‌های کلاس بالاتر حرکت کرده است.
نگارش تاکید کرد: با توجه به اینکه هنوز دانش فنی در خصوص طراحی و ساخت این نوع از توربین‌ها در داخل کشور انجام نگرفته است، نیاز است که این دانش فنی در ابتدا و تحت لیسانس یکی از سازندگان اصلی به کشور منتقل شود. از این رو مقرر است این دانش فنی توسط شرکت مپنا و طی تفاهم نامهای از طریق خریداری توربین‌های گاز SGT5-4000F و بومی سازی آن در طی اجرای بلوک‌های سیکل ترکیبی کلاس F در هشت ساختگاه محقق شود؛ بدین ترتیب توربین گاز مذکور علاوه بر مصارف داخلی قابلیت صادرات و نصب در خارج از ایران را نیز خواهد داشت.