ایران می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ به شبکۀ برق کاملا تجدیدپذیر دست یافته و از مزایای اقتصادی آن بهره مند گردد.
محققان در دانشگاه صنعتی لاپنرانتا (LUT) نشان داده‌اند که کشورهای اصلی تولیدکنندۀ نفت در خاورمیانه و شمال آفریقا (منطقه مِنا) قادر خواهند بود در کمتر از دو دهه منابع گستردۀ انرژی‌های تجدیدپذیر خود را به فرصت‌های سرمایه گذاری سودآور تبدیل کنند.
براساس این مطالعه، یک شبکۀ برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر (۱۰۰% RE) به تقریب ۵۰ تا ۶۰ درصد ارزان تر از سایر گزینه‌های مبتنی بر انرژی‌های پاک (emission-free) در منطقه مِنا است.
به عنوان نمونه، هزینۀ تولید برق نیروگاه جدید هسته‌ای در حدود ۱۱۰ یورو به ازای هرمگاوات ساعت میباشد. این مبلغ در مورد نیروگاه‌های سوخت فسیلی به همراه جذب و ذخیره‌سازی دی‌اکسید کربن در حدود ۱۲۰ یورو به ازای هرمگاوات ساعت است. درحالی‌که براساس فرضیات فنی و مالی در سال ۲۰۳۰، هزینۀ تولید برق یک سیستم کاملاً تجدیدپذیر در حدود ۴۰ تا ۶۰ یورو به ازای هر مگاوات ساعت خواهد بود.
در صورتی که منابع مختلف برق به یک شبکۀ عظیم که امکان انتقال مقادیر بالای برق در فواصل طولانی تر را فراهم می کند متصل شوند، هزینۀ برق خورشیدی و بادی می تواند تا ۵۵-۳۷ یورو بر مگاوات ساعت کاهش یابد. این قیمت در مورد ایران می‌تواند به ۴۵-۴۰ یورو بر مگاوات ساعت کاهش پیدا کند. چنین هزینۀ پایینی نشان می دهد که گذار از شبکۀ برق حاضر که بر پایۀ انرژی‌های فسیلی است به یک شبکۀ برق کاملا تجدیدپذیر، توانایی تأمین تمامی برق مورد نیاز کشور در دهه‌های آتی را خواهدداشت.
پروفسور کریستین بریر تأکید می‌کند که «سیستم برق تجدید پذیر ارزان، محرٌکی برای اعتلای استانداردهای زندگی، رشد اقتصادی پایا، به ویژه برای محصولات نیازمند مصرف بالای انرژی و نهایتاً صلح بیشتراست».
انتقال شبکۀ برق ایران به یک سیستم کاملا تجدیدپذیر نیازمند ظرفیت ۴۹ گیگاوات نیروگاه خورشیدی (فتوولتائیک)، ۷۷ گیگاوات نیروگاه بادی و ۲۱ گیگاوات نیروگاه آبی است.
اکنون بخش اعظم ظرفیت نیروگاه‌های آبی در حال بهره‌برداری است. اما ظرفیت نیروگاه‌های بادی و خورشیدی به سرمایه گذاری جدید نیاز دارد. نیروگاه بادی در بسیاری از نقاط ایران و نیروگاه خورشیدی به تقریب در سراسر کشور با قیمتی جذاب قابلیت احداث دارند. هر دوی این فناوریها را می‌توان به سهولت به زیرساختهای انرژی فعلی که بیشتر نیروگاه‌های گاز طبیعی قابل تغییر و نیروگاه‌های آبی هستند، افزود.
محققان همچنین طرح نفت تجدیدپذیر را ارائه داده‌اند. در این طرح، محصول شیمیایی تولید شده از دی اکسید کربن، آب و الکتریسیته جایگزین سوختهای فسیلی می گردد. با این فناوری که «برق به سوخت» (power-to-fuel) نامیده می‌شود، سیستم انرژی صد درصد تجدیدپذیر همچنان قادر به استفاده از سوخت‌ها و مواد شیمیایی حاوی کربن در هوانوردی، تولید مواد گوناگون و داروسازی میباشد. این صنایع دشوارترین بخش‌ها از نظر کربن زدایی هستند زیرا باتری‌ها برای تامین نیروی محرکه هواپیماها بیش از حد سنگین هستند. همچنین کربن ماده‌ای ضروری در ساخت پلاستیک و مواد شیمیایی گوناگون از جمله حلاّل‌ها و داروها به شمار می‌رود.
به گفتۀ پروفسور بریر،«دورنمای تحقیق این است که صنایع مرتبط با سوختهای فسیلی می‌توانند تجارت خود را به گونه‌ای تغییر دهند تا به هدف تفاهمنامۀ پاریس (COP21) که سیستمی عاری از آلایندگی است، دست یابند. این فرآیند نیازمند تغییر اساسی در نگرش ما به کربن است که می‌تواند باعث ایجاد فرصت‌های بزرگ تجاری شود».
نتایج این تحقیقات در یازدهمین کنفرانس بین‌المللی انرژی در تهران منتشر گردید و در کنفرانس مراکش (COP22) نیز برای نمایندگان رسمی کشورهای منطقۀ مِنا ارائه شد. این پژوهش به عنوان قسمتی از تحقیقات گروه پژوهشی نئو- کربن انرژی با پشتیبانی مرکز حمایت مالی نوآوری فنلاند به‌شمار آمده و همکاری مشترکی بین دانشگاه صنعتی لاپنرانتا، مرکز تحقیقات فنی فنلاند (VTT) ، دانشگاه تورکو و مرکز آینده پژوهی فنلاند می باشد.
منبع: LUT